ตัวอย่างคำถามที่ใช้ในการสำรวจ

ในช่วงเวลา 2 ปีที่ผ่านมานี้ นักสังคมศาสตร์ในประเทศต่างๆ 20 ประเทศ ได้ออกแบบสอบถามความรู้พื้นฐานทางวิทยาศาสตร์และสภาวะแวดล้อมของประชากรในประเทศ ตัวอย่างคำถามที่ใช้ในการสำรวจมีดังนี้

1. ปรากฎการณ์เรือนกระจกเกิดจากการที่ชั้นบรรยากาศของโลกมีรูโหว่ ใช่หรือไม่
2. ในการพยากรณ์ของวิชาโหราศาสตร์นั้น ใช้หลักการและวิธีการของวิทยาศาสตร์ ใช่หรือไม่
3. สารเคมีทุกชนิดที่นักวิทยาศาสตร์สังเคราะห์ได้ หากบริโภคมาก จะทำให้ผู้บริโภคเป็นมะเร็ง ใช่หรือไม่
4. มนุษย์เป็นสัตว์ที่มีวิวัฒนาการมาจากสัตว์อื่น ใช่หรือไม่
5. รถยนต์มิได้เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดสภาวะมิลพิษในอากาศ ใช่หรือไม่
6. ยาปฎิชีวนะฆ่าจุลินทรีย์ได้ แต่ฆ่าไวรัสไม่ได้ ใช่หรือไม่
7. มนุษย์กำลังเป็นต้นเหตุสำคัญที่ทำให้พืชและสัตว์ต้องล้มตายไป ใช่หรือไม่
8. ทุกครั้งที่เราใช้น้ำมัน แก๊ส หรือถ่านหิน เรากำลังทำให้เกิดปรากฎการณ์เรือนกระจกในโลก ใช่หรือไม่

ในการใช้ประชากรกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 25,000 คน ผลการสำรวจสรุปได้ว่า ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ของประชากรโลกอยู่ในระดับที่น่าเป็นห่วง โดยเฉลี่ย คนแคนาดาเป็นคนที่รอบรู้วิชาวิทยาศาสตร์ดีที่สุด เมื่อเปรียบเทียบกับคนชาติอื่น โดยสามารถตอบคำถามได้ถูกถึง 63 เปอร์เซ็นต์ คนนิวซีแลนด์มาเป็นที่ 2 เฉลี่ยถูก 62.7 เปอร์เซ็นต์ และคนอังกฤษที่ 3 ถูก 62.4 เปอร์เซ็นต์ นอร์เวย์ 4 ,เนเธอร์แลนด์ 5, ไอร์แลนด์เหนือ 6, สหรัฐฯ 7, และเยอรมนีตะวันออก 8 เชโกสโลวะเกีย 9, เยอรมนีตะวันตก 10, ไอร์แลนด์ 11, ญี่ปุ่น 12, อิตาลี 13, อิสราเอล 14, ฮังการี 15, สโลวาเนีย 17, ฟิลิปปินส์ 18, รัสเซีย 19 และโปแลนด์โหล่ที่ 20 โดยตอบคำถามเฉลี่ยถูก 36 เปอร์เซ็นต์ สถิติแสดงข้อมูลให้ค่อนข้างชัดเจนว่า คนยุโรปตะวันตกรอบรู้วิทยาศาสตร์ดีกว่าคนยุโรปตะวันออก และผู้ชายโดยทั่วไปจะรู้เรื่องเดียวกันนี้ดีกว่าผู้หญิง แต่เมื่อมองในภาพแยก เราก็จะเห็นว่า เพียง 23 เปอร์เซ็นต์ของประชากร รู้ว่ารูโหว่โอโซนในชั้นบรรยากาศที่ห่อหุ้มโลก ไม่เกี่ยวข้องกับปรากฎการณ์เรือนกระจกแต่อย่างใด ตัวเลขแสดงว่า 77 เปอร์เซ็นต์ของประชากร ยังสับสนเมื่อพูดถึงปรากฎการณ์ทั้งสองนี้

สำหรับคำถามข้อที่สองที่เกี่ยวกับวิชาโหราศาสตร์นั้น คนส่วนใหญ่ 56 เปอร์เซ็นต์ ตอบผิดคิดว่าโหราศาสตร์คือรูปแบบหนึ่งของวิทยาศาสตร์ และเป็นที่น่าสังเกตว่า คนในประเทศคอมมิวนิสต์ส่วนใหญ่จะตอบข้อนี้ถูกว่าไม่ใช่ โดย 82 เปอร์เซ็นต์ของคนรัสเซียตอบถูกว่าไม่ใช่ ในขณะที่ 69 เปอร์เซ็นต์ของคนแคนาดาตอบผิดว่าใช่

สถิติการตอบคำถามที่เกี่ยวกับสารเคมีแสดงว่า 36 เปอร์เซ็นต์ของประชากรที่ถูกสำรวจตอบถูกว่าไม่ใช่ และในภาพรวม พลเมืองของประเทศที่ร่ำรวยจะตอบข้อนี้ผิดว่าใช่ ส่วนพลเมืองในประเทศที่ยากจนจะตอบข้อนี้ถูกว่าไม่ใช่ เช่น คนอังกฤษ 57 เปอร์เซ็นต์ ตอบใช่ แต่คนโปแลนด์ 69 เปอร์เซ็นต์ ตอบว่าไม่ใช่

ส่วนคำถามที่เกี่ยวกับวิวัฒนาการของมนุษย์นั้น 70 เปอร์เซ็นต์ตอบถูกว่าใช่ ประเทศอังกฤษซึ่งเป็นประเทศบ้านเกิดเมืองนอนของ Darwin ผู้เป็นเจ้าของทฤษฎีวิวัฒนาการที่คนอังกฤษ 82 เปอร์เซ็นต์ภูมิใจตอบว่าใช่ แต่ในสหรัฐอเมริกา ซึ่งเป็นชาติที่เคร่งศาสนาและเชื่อในพระเจ้า 52 เปอร์เซ็นต์ คิดว่าไม่ใช่

77 เปอร์เซ็นต์ของคนอเมริกันตอบคำถามข้อมลภาวะถูกว่าไม่ใช่ ในขณะที่ 38 เปอร์เซ็นต์ของคนฮังการี ตอบข้อนี้ถูกคนญี่ปุ่นเพียง 40 เปอร์เซ็นต์ ตอบคำถามเกี่ยวกับยาปฏิชีวนะผิด และ 72 เปอร์เซ็นต์ของคนอังกฤษ ตอบข้อนี้ถูกว่าใช่

คำถามข้อที่ 7 เป็นคำถามที่คนตอบหลายคนสับสน โดยเฉพาะคนที่รู้มากได้นึกถึงเหตุการณ์อุกกาบาตชนโลกเมื่อ 65 ล้านปีมาแล้ว แต่แท้ที่จริง คำถามนี้มุ่งถามเหตุการณ์ปัจจุบัน ดังนั้นคำตอบที่ถูกคือใช่ คำถามข้อสุดท้ายเป็นคำถามที่คนถามรู้สึกสบายใจที่สุด เพราะ 73 เปอร์เซ็นต์ของประชากรที่ถูกสำรวจตอบข้อนี้ถูกว่าใช่

ในยุคที่การสำรวจประชามติกำลังได้รับความสนใจจากประชาชนทั่วไปมาก การวิจัยสำรวจที่ได้ดำเนินไปนี้ แสดงให้เราเห็นความแตกต่างด้านความรู้ทางวิทยาศาสตร์ของคนในชาติต่างๆ สถิติตัวเลขบางตัวอาจจะทำให้เรางุนงงหาคำอธิบายไม่ได้ แต่เมื่อพินิจพิเคราะห์ให้ดีเราก็จะเห็นว่าประเพณี วัฒนธรรม และความเชื่อของคนในแต่ละชาติ มีบทบาทมากในการกำหนดความคิดเห็น หรือความเข้าใจวิทยาศาสตร์ของคนในชาตินั้นครับ